Nominacja literacka 2020

Katarzyna Ryrych

Lato na Rodos

Projekt okładki: Joanna Rusinek, Nasza Księgarnia, Warszawa 2020

176 s., oprawa twarda, 192×140 mm, ISBN 978-83-10-13539-1, wiek: 10+

Porszak, główny bohater utworu, to chłopiec szczególny. Przebywa w niewidzialnej bańce, której jakiekolwiek naruszenie burzy jego względny spokój, budowany z wielkim trudem. Lato, o którym czytamy, spędza wraz z wyjątkowymi przyjaciółmi nie na greckiej wyspie, a w Rodzinnych Ogródkach Działkowych (Ogrodzonych Siatką). To właśnie tytułowe Rodos. Autorce udaje się nie tylko zbudować przekonujący portret dziecka w spektrum autyzmu, lecz także mistrzostwo skonstruować powieść na poziomie kompozycyjnym. Historia kilku wakacyjnych miesięcy, gdy codzienny porządek istnienia jest zawieszony, wiedzie ku scenie zaćmienia Księżyca, zdarzającego się co 130 lat. Jest to wydarzenie nadzwyczajne, nietypowe, ale przecież piękne i przez Porszaka wyczekiwane. W symboliczny sposób odbija się tu głębszy sens utworu, mówiącego o tym, jak złudna jest norma, jak mało dobrego, wbrew wszelkim pozorom, przynosi typowość, wreszcie – jak wiele do zaoferowania mają miejsca i momenty, a przede wszystkim ludzie spychani poza granice pozornie idealnego, mieszczańskiego świata. (Maciej Skowera)