Wyróżnienie literackie 2017

Małgorzata Strękowska-Zaremba Dom nie z tej ziemi

Ilustracje i projekt okładki: Daniel de Latour, Nasza Księgarnia, Warszawa 2017, 239 s., oprawa twarda, 140 x 192 mm, ISBN 978-83-10-13080-8, wiek: 8+

Małgorzata Strękowska-Zaremba w niedosłowny, a jednocześnie sugestywny sposób opowiada o poważnym problemie, jaki dotyka dziecięcą bohaterkę jej powieści. Autorka wykorzystuje do tego motyw nawiedzonego domu, rodem z gotyckich opowieści, czyniąc z niego kluczowy element autoterapeutycznej narracji snutej przez Marysię. Dziewczynka próbuje uporać się z traumą odnawiającą się każdego dnia – podobnie jak jej sińce i zadrapania. W tych autoterapeutycznych działaniach pomaga bohaterce jej nowo poznany kolega. Oboje obserwują, a potem próbują uzdrowić ów złowrogi dom, który rośnie bez deszczu, wciąga do swojego wnętrza własny cień, osacza i w przerażający sposób zaczarowuje mieszkającą w nim rodzinę: ojca zmienia w lwa atakującego bezbronne dzieci, a matkę – w niemy kamień. Brutalna prawda o kłopotach Marysi zostaje nazwana po imieniu dopiero na ostatnich stronach powieści. Z tej perspektywy starszy, bardziej świadomy czytelnik w pełni zdaje sobie sprawę, że w istocie przeczytał niezwykłe literackie studium złożonych mechanizmów psychologicznych charakterystycznych dla ofiary przemocy; dla młodszego przeznaczony jest klarowny komunikat, by nie być obojętnym na cudzą krzywdę. Dom nie z tej ziemi to znakomity przykład twórczości dla dzieci, która łączy wartość literacką z ważkim przekazem społecznym. (WK)