Wyróżnienie literackie KR 2020

Katarzyna Wasilkowska

Świat Mundka

Okładka i wyklejka: Robert Konrad, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2020

288 s., oprawa twarda, 205×143 mm, ISBN 978-83-7672-910-7, wiek: 12+

Bohaterowie i bohaterki słodko-gorzkiej, zabawno-poważnej powieści Katarzyny Wasilkowskiej chcą innego życia niż to, które wymyślili dla nich rodzice. Mundek, wbrew woli ojca, marzy, by zostać rysownikiem. Łysych bliźniaków, Amadeusza i Juliusza, nie interesują snobistyczne zajęcia, które wybiera dla nich matka. Ich siostra, Zofia, na przekór rodzicielowi – producentowi wysokogatunkowej wieprzowiny, którego nazywa Świńskim Królem – od trzeciej klasy nie je mięsa. Inga chce po prostu być taka sama jak inne dziewczyny (i nosić glany, na które zarabiała w wakacje). To tylko niektóre postaci ze zróżnicowanej, wielobarwnej galerii dziecięcych portretów stworzonych przez pisarkę. Świat Mundka, na pozór lekka, klasyczna historia obyczajowa ze scenami meczów piłki nożnej, prób do szkolnego przedstawienia, psikusów robionych trzęsącej całym miastem dyrektorce, jest jednocześnie mądrą, odważną i przejmującą opowieścią o przemocy, lekceważeniu, wywoływaniu poczucia winy, samotności; o tym, jak bardzo dorośli nie chcą lub nie potrafią poradzić sobie z wychowaniem dzieci. Zakończenie utworu, choć sugeruje, że nie każdy Kopciuszek (a takich tu wiele) może liczyć na spektakularną odmianę losu, jest jednak zakończeniem optymistycznym: Inga tańczy zwariowany taniec w glanach, a Mundek rysuje swój własny świat, w którym – jak mówi ukochana ciotka chłopca, Tenia – wreszcie wszystko mu wolno. (Maciej Skowera)