Nominacja literacka 2018

Paweł Beręsewicz Szeptane

Okładka: Monika Pollak, Nasza Księgarnia, Warszawa 2018, 279 s., oprawa miękka, 205×135 mm, ISBN 978-83-10-13391-5, wiek: 14+

Marzeniem czwórki warszawskich licealistów jest obejrzeć na Stadionie Narodowym finał Ligi Mistrzów. Ale bilety są drogie, a kasy brak. Zbieranie funduszy zaczyna się prawie bezproblemowo – od ulicznego rozdawania ulotek. Prawie, bo Jacek ma wątpliwości, czy uczciwe jest namawianie ludzi do kupna produktu, za który „zachęcacz” nie bierze żadnej odpowiedzialności. Koledzy odrzucają jednak te skrupuły. Potem przychodzi czas na buzz marketing, „dyskretne, wyrafinowane i celne” indoktrynowanie internautów, nazywane wspieraniem decyzji konsumenckich. Filip zakłada mnóstwo fikcyjnych adresów mailowych i jako np. Fryderyk Sienkiewicz, Donald Skłodowski albo Emilia Krzywousta na rozmaitych portalach szepcze o danym produkcie. Obmyślanie strategii szeptania traktuje jako fajną, kreatywną rozrywkę. Idzie mu świetnie – do czasu, gdy w pracy „skupił się na szeptaniu nie w te uszy, co trzeba, i niezupełnie na temat”. Nie wiedział, że sam jest obiektem cynicznego manipulowania. W pewnym momencie chłopak, biegły w angielskim, zostaje wciągnięty do brutalnej gry politycznej: preparuje artykuły, które – zamieszczane w sieci – mają dyskredytować kandydata na burmistrza w australijskim miasteczku. I to nie jest już bajerowanie klientów, to jest sianie nienawiści, z tragicznym finałem. Aktualność tematu, lekkość stylu, humor, wartka akcja, wyraziści bohaterowie – wszystko to, za co czytelnicy cenią pisarstwo Pawła Beręsewicza, jest w tej książce. I jeszcze ważne dla młodych ostrzeżenie: za bezmyślność i ślepe zaufanie, które okazuje się naiwnością, płaci się zazwyczaj wysoką cenę. (Irena Bolek)