Wyróżnienie literackie 2017

Katarzyna Ryrych Jasne dni, ciemne dni

Projekt okładki: Elżbieta Chojna, Literatura (seria: „Plus Minus 16”), Łódź 2017, 141 s., oprawa twarda, 148 x 210 mm, ISBN 978-83-7672-480-5, wiek: 12+

Mądra i poruszająca opowieść o tym, że życie – nawet w obliczu nieodwracalnych dramatów – zawsze składa się z jasnych i ciemnych dni. Katarzyna Ryrych z wielką wrażliwością wprowadza czytelnika w rzeczywistość nastoletniego Witka, który w imponujący sposób mierzy się z narzuconą mu przez okoliczności rolą głowy rodziny. To właśnie on stara się rozprawić z destrukcyjną dla najbliższych traumą po tym, jak jego siostra ginie w wypadku samochodowym, a ojciec, całkowicie sparaliżowany, trafia (jak się okaże, na kilka lat) do szpitala. Autorka ukazuje psychologiczne mechanizmy towarzyszące przeżywaniu żałoby. Paradoksalnie to właśnie nieżyjąca Magda jest „żywa” – bo nieustająco obecna w myślach i słowach matki, całkowicie skoncentrowanej na niej i na swoim cierpieniu, a ignorującej żyjących członków rodziny. Mamy tu do czynienia nie tylko z poruszającą autentyzmem fabułą, lecz także z galerią doskonale zarysowanych postaci: babcią zmagającą się z chorobą Alzheimera, Bąkiem – nietuzinkową siostrą Witka, Kotą – dziewczyną, która stopniowo staje się dla bohatera bardzo ważną osobą. Mimo niezwykle trudnej problematyki powieść emanuje optymizmem – nie naiwnym, lecz rodzącym się ze świadomości przeplatania się lepszych i gorszych dni. (WK)