W dniu urodzin Hansa Christiana Andersena – 2 kwietnia – obchodzimy Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci.

Święto ustanowiono w 1967 roku, aby zwrócić uwagę na potrzeby młodego czytelnika, a także by promować tworzoną dla niego literaturę i grafikę. Co roku inny kraj, zrzeszony w IBBY – Międzynarodowej Izbie ds. Książek dla Młodych, odpowiada za przygotowanie plakatu oraz napisanie listu do dzieci całego świata. Tym razem zajęła się tym Brazylia.

ibby plakat 2016

Autorką listu jest Luciana Sandroni. Plakat zaprojektował Ziraldo.


 

Dawno, dawno temu…

Dawno, dawno temu była sobie… księżniczka? Nie. Dawno, dawno temu była sobie biblioteka. I była też dziewczynka o imieniu Luisa, która pierwszy raz w życiu przyszła do biblioteki. Dziewczynka ostrożnie stawiała krok za krokiem, ciągnąc za sobą ogromny plecak na kółkach. Rozglądała się zdumiona: wszędzie półki i jeszcze więcej półek pełnych książek. Stoły, krzesła, poduszki, kolorowe rysunki i plakaty na ścianach.

– Przyniosłam swoje zdjęcie – powiedziała nieśmiało bibliotekarzowi.

– Wspaniale, Luiso! Założę ci kartę biblioteczną, a ty w tym czasie wybierz sobie książkę. Możesz wybrać jedną, zabierzesz ją do domu, ok?

– Tylko jedną? – zapytała rozczarowana dziewczynka.

Nagle zadzwonił telefon i bibliotekarz zostawił ją z tym trudnym zadaniem, z wyborem jednej książki z morza książek na półkach. Luisa odłożyła plecak i zaczęła szukać. Szukała i szukała, aż w końcu znalazła swoją ulubioną – „Królewnę Śnieżkę”. To było wydanie w twardych okładkach, z pięknymi ilustracjami. Zarzuciła plecak na ramię i, kiedy już miała wyjść, nagle ktoś poklepał ją po ramieniu. Dziewczynka prawie upadła, zaskoczona, bo to był nikt inny tylko Kot w Butach! W dłoniach (a raczej w łapkach) trzymał książkę.

– Jak się masz? – zapytał grzecznie. – Luiso, czy ty czasem nie wiesz już wszystkiego, co trzeba wiedzieć, o księżniczkach z tych opowieści? Dlaczego nie sięgniesz po moją książkę, po „Kota w butach”? Jest o wiele zabawniejsza!

Luisa była tak zdumiona, że aż głos uwiązł jej w gardle, a oczy prawie wyszły z orbit.

– O co chodzi? Kot zjadł ci język? – zażartował Kot.

– Czy to naprawdę ty? Kot w Butach?!

– To naprawdę ja! Kot w Butach z krwi i kości! Nie wahaj się więc, weź mnie do domu, a dowiesz się wszystkiego o przygodach moich i markiza de Carabas.

Dziewczynka była tak zakłopotana, że tylko pokręciła głową na znak zgody. Kot w Butach w magiczny sposób wrócił do książki, a Luisa skierowała się do wyjścia. Nagle ktoś poklepał ją po ramieniu. To była Ona! „Biała jak śnieg, policzki czerwone jak róże, a włosy czarne jak heban”. Wiecie już, kto to był?

– Królewna Śnieżka?! – wydukała zszokowana Luisa.

– Luiso, zabierz mnie ze sobą. To wydanie – powiedziała, wskazując na książkę – jest wiernym tłumaczeniem baśni braci Grimm.

Gdy dziewczyna zdecydowała się wymienić książkę, pojawił się wyraźnie poirytowany Kot w Butach.

– Śnieżko, Luisa już podjęła decyzję. Wracaj do swoich sześciu krasnoludków!

– Siedmiu krasnoludków, a nie sześciu! A ona nie podjęła jeszcze żadnej decyzji! – wykrzyknęła Śnieżka, cała czerwona ze złości.

Oboje zwrócili się do dziewczynki, czekając na jej odpowiedź.

– Nie wiem, którą książkę wybrać. Chciałabym zabrać wszystkie…

Nagle stało się coś niezwykłego! Z książek zaczęły się wyłaniać postacie: Kopciuszek, Czerwony Kapturek, Śpiąca Królewna i Roszpunka. Same księżniczki i wszystkie prawdziwe.

– Luiso, zabierz mnie ze sobą do domu – prosiły. – Mnie, wybierz mnie!

– Nie jestem wymagająca, potrzebuję tylko łóżka do spania, choć na chwilkę – powiedziała Śpiąca Królewna, ziewając przeciągle.

– Zaledwie na sto lat… Ładna chwilka! – zadrwił Kot.

– Mogę posprzątać twój dom, ale w nocy mam imprezę w zamku… – zaczął nieśmiało Kopciuszek.

– Ach… Książę z bajki! – krzyknęły wszystkie chórem.

– Mam w koszyku ciasto i wino. Chcecie trochę? – zaoferował Czerwony Kapturek.

Potem pojawiło się jeszcze więcej baśniowych bohaterów: Brzydkie Kaczątko, Dziewczynka z Zapałkami, dzielny Ołowiany Żołnierzyk ze swoją Baletnicą.

– Luiso, możemy iść z tobą? Jesteśmy bohaterami Andersena – prosiło Brzydkie Kaczątko (które wcale nie było takie brzydkie).

– Czy w twoim domu jest ciepło? – zapytała cichutko Dziewczynka z Zapałkami.

– Ojej! Jeśli tam jest kominek, to lepiej tu zostać – szepnął Ołowiany Żołnierzyk do Baletnicy.

Nagle wyrósł przed nimi ogromy, kudłaty wilk z ostrymi zębiskami.

– To zły wilk!!!

– Wilku, a czemu ty masz takie wielkie zęby? – zapytał Czerwony Kapturek z przyzwyczajenia.

– Obronię cię! – oznajmił mały (ale odważny) Ołowiany Żołnierzyk.

Wtedy wilk rozdziawił swoją ogromną paszczę i… Zjadł wszystkich?

Nie, on tylko ziewnął ze zmęczenia, a potem powiedział bardzo spokojnie:

– Uspokójcie się! Chciałem wam tylko opowiedzieć o moim pomyśle. Luisa może przecież wybrać „Królewnę Śnieżkę”, a my możemy wskoczyć do jej plecaka. Jest wystarczająco duży, by nas pomieścić.

Wszyscy stwierdzili, że to znakomity pomysł.

– Moglibyśmy, Luiso? – zapytała drżąca z zimna Dziewczynka z Zapałkami.

– Zgoda! – powiedziała Luisa, otwierając plecak.

Baśniowi bohaterowie ustawili się w szeregu.

– Księżniczki mają pierwszeństwo! – zażądał Kopciuszek.

W ostatniej chwili pojawili się również bohaterowie brazylijskich bajek: Saci, Caipora, bardzo rozmowna szmaciana lalka, szalony chłopiec, dziewczynka z żółtą torebką oraz inna – z obrazem swojej wspaniałej babci na ciele, a także mały i apodyktyczny król. Wszyscy się zmieścili. Plecak był cięższy niż kiedykolwiek. Baśniowi bohaterowie byli tacy ciężcy… Luisa wypożyczyła „Królewnę Śnieżkę”, bibliotekarz zapisał to na jej karcie. Było już późno, gdy zadowolona dziewczynka wróciła do domu.

– Już jesteś w domu, kochanie? – zawołała jej mama.

– Jesteśmy w domu!


 

Autorką przesłania jest Luciana Sandroni, brazylijska pisarka książek dla dzieci i młodzieży, wielokrotnie nagradzanych. Jej „Minhas memórias de Lobato” z ilustracjami Laerte Coutinho otrzymała: Jabuti Prize, FNLIJ Award, była też nominowana do Listy Honorowej IBBY, czyli listy najlepszych książek dla dzieci. Podobny sukces odniosła „O Mário que nčo é de Andrade” z ilustracjami Spacca, której przyznano FNLIJ Award. Najbardziej znaną bohaterką pisarki jest dziewczynka o imieniu Ludi. Pierwsze książki z serii jej poświęconej, to znaczy „Ludi vai a praia” oraz „Ludi na TV”, wystawiono w teatrze, a całość, którą uzupełniają tytuły: „Ludi na Revolta da Vacina”, „Ludi na chegada e no bota-fora da Família Real” i „Ludi e os fantasmas da Biblioteca Nacional”, otrzymała najwyższą rekomendację Fundaćčo Nacional do Livro Infantil e Juvenil (FNLIJ zajmujące się m.in. promocją czytelnictwa). Luciana Sandroni urodziła się w Rio de Janerio, w 1962 roku. Studiowała literaturę na Pontifícia Universidade Católica do Rio de Janeiro, przez 10 lat pracowała w bibliotekach szkolnych.

 

Autorem plakatu jest Ziraldo, ilustrator, projektant, rysownik i karykaturzysta. W 1969 roku wydał książkę „Flicts”, która jest już klasykiem, a w 1980 roku – „O menino maluquinho”, która szybko stała się hitem – do 2005 roku sprzedano ponad dwa i pół miliona egzemplarzy. Wystawiono ją w teatrze i operze, doczekała się też ekranizacji, była inspiracją dla twórców gier i komiksów. W 2010 roku Ziraldo otrzymał Quevedos Award, nagrodę przyznawaną co dwa lata przez wydział grafiki hiszpańskiego Uniwersytetu Alcalá. Jego książki były tłumaczone w całej Ameryce Łacińskiej, niektóre także poza nią, m.in. w Japonii i Korei. Ziraldo był trzykrotnie nominowany do nagrody IBBY – Hans Christian Andersen Award. Urodził się w Caratindze, w 1932 roku. Obecnie mieszka w Rio de Janeiro.

 

Plakat  i przesłanie IBBY 2016 oraz noty o autorach (w jęz. angielskim).

Polska była gospodarzem Międzynarodowego Dnia Książki dla Dzieci  w roku 1980. Motto „Książka moim oknem na świat” wymyślił Wojciech Żukrowski, a plakat projektował Jerzy Czerniawski.

 

Adres do korespondencji

Polska Sekcja IBBY
Multimedialna Biblioteka
dla Dzieci i Młodzieży nr XXXI
ul. Tyniecka 40a
02-621 Warszawa
e-mail: ibby@ibby.pl
 

Partnerzy

  • Archiwa

  • PS IBBY

    • Multimedialna Biblioteka
      dla Dzieci i Młodzieżyy nr XXXI
      ul. Tyniecka 40a
      02-621 Warszawa

  • Dane rejestrowe

    • NIP: 525-15-75-002
      REGON: 011201900
      KRS: 0000164995

  • Konto bankowe

    • Powszechna Kasa Oszczędności, Bank Polski SA
      Oddział 101 Warszawa,
      Al. Jana Pawła II 25,
      00-854 Warszawa
      80 1440 1299 0000 0000 0187 5485